.jpeg)
Makaleler
Birinci Derece Yakını Ölen Yetişkinlerde Anlamı Yeniden Yapılandırmanın Bağlanma Stili, Tinsellik ve Psikolojik Sağlamlığa Göre Yordanması*
Özet
Bu araştırma bağlanma stili, tinsellik, psikolojik sağlamlık ve bazı sosyodemografik değişkenlerin anlamı yeniden yapılandırma ile ilişkisini incelemek amacıyla yapılmıştır. Araştırmada veri toplama aracı olarak Anlamı Yeniden Yapılandırma Envanteri, Kısa Psikolojik Sağlamlık Ölçeği, İlişki Ölçekleri Anketi, Mizaç ve Karakter Envanteri’nin Kendini Aşma alt ölçeği ve araştırmacı tarafından hazırlanan Demografik Bilgi Formu kullanılmıştır. Araştırmaya birinci derece yakını vefat eden 18 yaş üstü 400 (267 kadın, 133 erkek) yetişkin katılmıştır. Verilerin analizinde SPSS 23.0 paket programı kullanılmıştır. Çalışmada kullanılan bağımsız değişkenler ile anlamı yeniden yapılandırma puan ortalamaları arasındaki farklılıkları incelemek için t-testi ve tek yönlü varyans analizi kullanılmıştır. Cinsiyet ve ölüm türü değişkenlerine göre anlamı yeniden yapılandırma düzeyi puan ortalamaları arasındaki farklılıkları incelemek için yapılan t-testi’nde cinsiyet değişkenine göre anlamı yeniden yapılandırma puan ortalamaları arasında anlamlı fark bulunmamıştır (p>.05) Yaş, gelir düzeyi, eğitim düzeyi ve birlikte yaşanan kişi değişkenlerine göre anlamı yeniden yapılandırma düzeyi puan ortalamaları arasındaki farklılıkları incelemek için yapılan tek yönlü varyans analizinde yaş ve eğitim düzeyi değişkenlerine göre anlamı yeniden yapılandırma puan ortalamaları arasında anlamlı fark bulunmamıştır (p>.05; p>.05). Gelir düzeyi ve birlikte yaşanan kişi değişkenlerine göre anlamı yeniden yapılandırma puan ortalamaları arasında anlamlı fark bulunmuştur (F=4.11, p<.05; F=4.19, p<.05 ). Bağımsız değişkenlerin anlamı yeniden yapılandırmayı yordayıcı gücünü ölçmek için çoklu doğrusal regresyon analizi kullanılmıştır. Psikolojik sağlamlık, tinsellik, yalnız yaşama ve beklenen ölüm .001 (p<.001) düzeyinde; çekirdek aile ile yaşama ve ölümden sonra yaşama inanma ise .05 (p<.05) düzeyinde anlamlı bulunmuştur. Araştırmanın sonuçları incelendiğinde tinsellik, beklendik ölüm, psikolojik sağlamlık, yalnız yaşama, ölümden sonra yaşama inanma ve çekirdek aile yaşama, anlamı yeniden yapılandırmanın anlamlı birer yordayıcısı olarak bulunmuştur. Bağlanma stilinin ise anlamı yeniden yapılandırmanın anlamlı yordayıcısı olmadığı ortaya çıkmıştır.
*Çokal, G. ve Kahraman, H. (2023). Birinci Derece Yakını Ölen Yetişkinlerde Anlamı Yeniden Yapılandırmanın Bağlanma Stili, Tinsellik ve Psikolojik Sağlamlığa Göre Yordanması. Türkiye Bütüncül Psikoterapi Dergisi, 3(11), 19-29
Depremden Doğrudan Etkilenen Üniversite Öğrencilerine Yönelik Grupla Psikolojik Destek Programı*
Özet
Bu araştırmada 6 Şubat 2023 tarihli Kahramanmaraş depreminden doğrudan etkilenen üniversite
öğrencilerine yönelik grupla psikolojik destek programı geliştirilmiş ve çevrimiçi yürütülen iki grupta uygulanmıştır. Geliştirilen program katılımcıların görüşleri çerçevesinde değerlendirilmiştir. Nisan ve mayıs aylarında yürütülen her iki grupta da çevrimiçi form aracılığıyla başvuru yapan bütün katılımcılarla ön görüşme yapılmış; yanıtları, mevcut barınma koşulları ve deprem deneyimleri doğrultusunda grup sürecinden fayda sağlayabilecek katılımcılar gruba dahil edilmiştir. Grup sürecine dahil edilmeyen tüm başvuru sahipleri ihtiyaçlarına uygun destek kaynaklarına yönlendirilmiştir. Katılımcıların tamamı depremi etkilenen bölgede yaşamış ancak barınma koşulları nedeniyle Türkiye’nin farklı illerinde bulunmakta olan 18-24 yaş arası üniversite öğrencilerinden oluşmaktadır. İlk program duygusal farkındalık, beden odaklı duygu düzenleme stratejileri, bilişsel düzenleme stratejileri ve umut duygusu ile amaç oluşturma temalarıyla dört oturum olarak tasarlanmıştır. Oturum içerikleri üyelerin ihtiyacı doğrultusunda şekillendirilerek yarı yapılandırılmış bir formatta aktarılmıştır. Araştırmacıların gözlemleri doğrultusunda ikinci grup süreci bilişsel düzenleme stratejilerine yer verilmeksizin üçüncü oturumda umut duygusu ve son oturumda amaç oluşturma temalarıyla gerçekleştirilmiştir. Yürütülen her iki grup da dörder üyeyle tamamlanmıştır. Oturumların tamamlanmasından üç ay sonra izleme oturumu yapılmıştır. Araştırmanın verileri izleme oturumuna katılan üyelerden elde edilerek içerik analizi ile incelenmiştir. Analiz sonucunda verilerin “Grup etkileşiminin iyileştirici yönleri”, “Kazanımlar” ve “Devam eden etki” olmak üzere üç tema altında toplandığı görülmüştür. Bulgularda, grup sürecinde diğer üyelerle aynı deneyimi paylaşmanın etkisi ve üyelerin duygu düzenleme becerilerindeki ilerleme ön plana çıkmıştır. Her iki grup sürecinde de katılımcıların iyilik hali ve baş etme becerilerinin olumlu yönde arttığı; grup sürecinde edinilen kazanımların ise üç ay sonra hala büyük oranda devam ettiği görülmüştür. Bulgular grupla psikolojik danışma ve travma sonrası psikolojik danışma alanyazını ışığında tartışılmıştır. Araştırmanın sonunda bu bulgular ve araştırmacıların süreç gözlem notları doğrultusunda uygulayıcılara yönelik önerilere yer verilmiştir.
*Çokay-Taşçıoğlu, E., Çokal-Demirci, G. ve Kağnıcı, D.Y. (2023). Depremden Doğrudan Etkilenen Üniversite Öğrencilerine Yönelik Grupla Psikolojik Destek Programı. 24. Uluslararası Psikolojik Danışma ve Rehberlik Kongresi Tam Metin Kitapçığı
Çokkültürlü Psikolojik Danışma Perspektifinden Yoksulluk Olgusunun İncelenmesi: Nitel Analiz Örneği*
Özet
Bu araştırmada yoksul danışanlarla çalışan okul psikolojik danışmanlarının, danışanlarına yönelik çokkültürlü tutumları incelenmiştir. Araştırmaya Doğu Anadolu ve Güneydoğu Anadolu bölgelerinde görev yapan 12 (6 Kadın, 6 Erkek) okul psikolojik danışmanı katılmıştır. Araştırmanın verileri çevrimiçi olarak okul psikolojik danışmanlarının görüşlerini ifade ettiği soru formu ile elde edilmiştir. Veriler, içerik analizi ile analiz edilmiştir. Araştırmanın bulguları hizmetler, sorunlar, zorlayıcı konular, hak savunuculuğu olmak üzere dört temada toplanmıştır. Yoksul danışanlarla çalışan okul psikolojik danışmanlarının burs sağlama ve maddi destek konularında haksavunuculuk çalışmalarında bulundukları görülmüştür. Bununla birlikte yapılan çalışmaların doğrudan yoksulluk olgusu üzerine olmadığı, çalışmaların daha çok okul yönetimi ve farklı sivil toplum kurumları aracılığıyla proje temelli devam ettiği sonucuna ulaşılmıştır. Rehberlik ve psikolojik danışma yıllık faaliyetlerine ilişkin ayrıca yoksulluğa ve sonuçlarına yönelik doğrudan ya da dolaylı çalışmaların planlanmadığı görülmüştür. Uzaktan eğitim sürecinde ise psikolojik danışma ve rehberlik hizmetlerine ara verilmesi ön plana çıkmıştır. Bulgular, çokkültürlü psikolojik danışma ve hak savunuculuk alan yazını kapsamında incelenmiştir.
*Çokal, G. (2021). Çokkültürlü Psikolojik Danışma Perspektifinden Yoksulluk Olgusunun İncelenmesi: Nitel Analiz Örneği, A. CEYLAN (Ed.) içinde Current Debates on Social Sciences Multidisciplinary Studies (s. 246-257). Ankara: BilginKültür Sanat.
Kültüre Duyarlı Psikolojik Danışma Perspektifinden Yoksulluk*
Özet
Bu çalışmada çokkültürlülük değişkenlerinden biri olan yoksulluk psikolojik danışma bağlamında ele alınmıştır. İlk olarak yoksulluk yaş ve nesil etkisi, cinsiyet ve engellilik bağlamında irdelenmiş, ardından eğitim ve sağlık hizmetlerine erişim ile ilgili durum betimlenmiştir. Daha sonra psikolojik danışma süreci için yoksul danışan kültürü hakkında bilgi verilip, yoksullarla çalışan psikolojik danışmanlar için gerekli olan yeterlilikler tartışılmıştır. Amerikan Psikolojik Danışma Birliği ve Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Derneği’nin belirlediği yeterlilikler ve etik ilkeler kapsamında, yoksullarla çalışan psikolojik danışmanların mesleki sorumlulukları tartışılmıştır. Farklı sosyal sınıflardan gelen psikolojik danışman ve danışanın, psikolojik danışma sürecinde çalışma uyumunun olumsuz yönde etkilenmemesi için dikkat edilmesi gerekenler hakkında bilgi verilmiştir. Psikolojik danışmanlar için geliştirilen çokkültürlü vaka kavramlaştırma modelleri yanında, yoksullarla çalışan psikolojik danışmanlar için geliştirilen CARE Modeli hakkında bilgi verilmiştir. Son olarak psikolojik danışmanlar için mikrosaldırganlık, sosyal adalet ve hak savunuculuk konuları hakkında bilgi verilerek, yoksullar özelinde karşılaşılan mikrosaldırganlık ifadeleri hakkında örnekler verilmiş ve ek olarak psikolojik danışmanların hak savunuculuk rollerini yoksulluk bağlamında incelenmiştir.
*Çokal, G. (2020). Kültüre Duyarlı Psikolojik Danışma Perspektifinden Yoksulluk. Sosyal Bilimler Elektronik Dergisi Electronic Journal of Social Sciences 7(7)DOI: 10.29228/sbe.45858.
Hizmetler
Bireyle psikolojik danışma
Online psikolojik danışma
Grupla psikolojik danışma
Atölye çalışmaları